NOS Nieuws••Aangepast
Zonder nieuw beleid van het demissionaire kabinet neemt het aantal Nederlanders in armoede volgend jaar toe met bijna een procentpunt, richting de 1 miljoen mensen. Dat meldt het Centraal Planbureau (CPB) in een raming voor de komende anderhalf jaar. Het gaat om ongeveer een op de zeventien mensen.
Volgens het planbureau verkeert nu 4,8 procent van de bevolking in armoede. Zonder verder ingrijpen stijgt dat naar 5,7 procent in 2024. De stijging van de armoede komt volgens het CPB deels door de gestegen energieprijzen. Een gedeelte van de maatregelen om die prijsstijging in te dammen vervalt dit jaar.
De koopkracht daalt dit jaar nog, maar het CPB verwacht dat die volgend jaar stijgt met 1,9 procent. Dat komt door de krappe arbeidsmarkt en de stijging van de lonen. Gemeten over de periode 2022-2024 wordt een daling van de koopkracht verwacht met 1,6 procent, onder meer door de hoge inflatie.
Ook het aantal kinderen dat in armoede leeft zal stijgen, terwijl het kabinet juist van plan is om kinderarmoede te halveren.
Voor het zomerreces eiste een meerderheid in de Tweede Kamer dat het demissionaire kabinet met nieuwe maatregelen komt om de verwachte stijging van armoede in 2024 tegen te gaan. Die maatregelen komen er naar verwachting ook, maar het is de vraag wat een demissionair kabinet zoal kan doen. Daarbij is niet duidelijk hoeveel geld er beschikbaar is.
Rekening houden met het budget
Ondanks de sombere vooruitblik noemt het CPB de Nederlandse economie “als geheel veerkrachtig”. Volgend jaar verwacht het CPB 1,4 procent groei.
“We zien de economische groei terugvallen, dat was ook wel een beetje de verwachting”, zegt CPB-directeur Hasekamp in een toelichting. “Er is heel veel aan de hand in de wereld, de inflatie is hoog, de rentes stijgen en we hebben een energieprijscrisis gehad. In die zin is Nederland de schokken best goed doorgekomen maar we zien nu een stagnerende economie.”
Volgens de directeur van het CPB kan het demissionaire kabinet ervoor kiezen om bijvoorbeeld een deel van de energiemaatregelen door te trekken. “Ons advies is dan om dat gericht te doen. Ik snap dat het kabinet demissionair is, maar het is wel verstandig om de eigen begrotingsregels te respecteren.” Zijn advies is dat het kabinet rekening moet houden met de beschikbare budgetten. “Kijk goed naar het armoedeprobleem, maar als je maatregelen neemt ook naar de dekking daarvan.”
Over een paar weken, op Prinsjesdag, publiceert het Centraal Planbureau een update van de verwachtingen. Daarin nemen de onderzoekers mee wat de impact is van het extra beleid van het kabinet om huishoudens eventueel te compenseren.