NOS Nieuws••Aangepast
-
Nando Kasteleijn
redacteur Tech
-
Nando Kasteleijn
redacteur Tech
De video-app TikTok heeft een boete van 345 miljoen euro gekregen voor het schenden van de privacy van kinderen in de EU en moet binnen drie maanden aanpassingen doen. Dat heeft de Ierse privacywaakhond bekendgemaakt namens alle toezichthouders in de EU. De boete wordt opgelegd voor overtredingen gedurende vijf maanden in 2020.
Er is al jaren veel aandacht voor de manier waarop TikTok omgaat met zijn jonge doelgroep. De app is zeer populair onder jonge tieners en ook onder kinderen jonger dan dertien, die er officieel geen gebruik van mogen maken.
‘Heel ernstige overtreding’
Aleid Wolfsen, voorzitter van de Autoriteit Persoonsgegevens, spreekt van een heel ernstige overtreding. “De app wordt door heel veel kinderen gebruikt en dit raakt dus heel veel kinderen. De instellingen stonden niet goed en kinderen werden daardoor verleid om, op een onduidelijke manier, privacy-onvriendelijk bezig te zijn.” Het onderzoek begon bij de Nederlandse toezichthouder, maar die moest het overdragen omdat TikTok zijn Europese hoofdkantoor in Ierland vestigde.
TikTok is het oneens met de beslissing en stelt dat de kritiek betrekking heeft op functies die “we hebben aangepast, lang voordat het onderzoek was begonnen”. Het bedrijf overweegt vervolgstappen. De boete kan TikTok overigens met gemak betalen: de wereldwijde omzet van het moederbedrijf was afgelopen jaar volgens de Financial Times bijna 80 miljard euro.
In de kern gaat het om drie zaken waarbij de accounts van kinderen in de leeftijd van 13 tot 17 jaar volgens de Ierse toezichthouder onvoldoende waren beschermd. De eerste overtreding was dat TikTok kinderen op zo’n manier door het registratieproces loodste dat het account standaard openbaar was en dus de video’s voor iedereen zichtbaar waren, niet alleen voor vrienden.
TikTok kondigde begin 2021, direct na de overtredingsperiode die de waakhond beschrijft, aan dat het vanaf dat moment de accounts van 13 tot 15-jarigen standaard op privé zette. Ogenschijnlijk onder druk van de privacytoezichthouders gaat het platform nu wel een stap verder. In een blogpost meldt het bedrijf dat later deze maand nieuwe accounts van 16- en 17-jarigen in het registratieproces standaard op privé worden gezet.
Ouders laten meekijken
De tweede overtreding heeft te maken met een functie die Family Pairing heet. Deze maakt het voor ouders mogelijk om hun eigen account aan dat van hun kind te koppelen. Het zou ouders meer grip moeten geven op wat hun kinderen op het platform doen en op de tijd die ze er doorbrengen.
Volgens de toezichthouder verifieerde TikTok niet of de gebruiker die als ‘ouder’ aan een kind werd gekoppeld, ook echt een ouder van het kind was. Hierover zegt het bedrijf vandaag niks.
Family Pairing werd door TikTok in april 2020 aangekondigd. Wie als ouder wordt aangemerkt krijgt allerlei rechten. Denk aan het instellen van de hoeveel tijd die een tiener op het platform mag doorbrengen, het filteren van bepaalde woorden of hashtags en het bepalen of het account op openbaar of privé staat en of er privéberichten verstuurd mogen worden.
TikTok benadrukt vandaag dat kinderen onder de 16 sinds 2020 geen privéberichten kunnen versturen. Bij accounts van 16- en 17-jarigen is het sinds november van dat jaar niet mogelijk om privéberichten aan te zetten als de gebruiker deze reeds heeft uitstaan.
Onduidelijke informatie
De laatste overtreding is dat de informatie die aan kinderen werd gegeven over de instellingen van hun account niet duidelijk genoeg was. Daardoor wisten kinderen niet wat de gevolgen waren als hun video’s standaard op openbaar stonden. Het platform belooft verbeteringen op dit vlak.